သတိပ႒ာန္ ၄-ပါး၊
၁။ ကာယာႏုပႆနာ-ကုိယ္ကုိအဖန္ဖန္႐ႈပြားျခင္း၊၂။ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ-ေဒနာကုိအဖန္ဖန္႐ႈပြားျခင္း၊
၃။ စိတၱာႏုပႆနာ-စိတ္ကိုအဖန္ဖန္႐ႈပြားျခင္း၊
၄။ ဓမၼာႏုပႆနာ-ဓမၼကုိအဖန္ဖန္႐ႈပြားျခင္း။
သမၼပၸဓာန္ ၄-ပါး၊
၁။ဥပၸႏၷာနံ ပါပကာနံ ပဟာနာယ၀ါယာေမာ။
(ျဖစ္ကုန္ၿပီးေသာ အကုသုိလ္တုိ႔ကုိ ပယ္ျခင္းငွာ အားထုတ္ျခင္း)
၂။ အႏုပၸႏၷာနံ ပါပကာနံ အႏုပၸာဒါယ ၀ါယာေမာ။
(မျဖစ္ကုန္ေသးေသာ အကုသုိလ္တုိ႔ကုိ မျဖစ္ျခင္းငွာ အားထုတ္ျခင္း)
၃။ အႏုပၸႏၷာနံ ကုသလာနံ ဥပၸာဒါယ ၀ါယာေမာ။
(မျဖစ္ကုန္ေသးေသာ ကုသုိလ္တုိ႔ကုိ ျဖစ္ျခင္းငွာ အားထုတ္ျခင္း)
၄။ ဥပၸႏၷာနံ ကုသလာနံ ဘိေယ်ာဘာ၀ါယ ၀ါယာေမာ။
(ျဖစ္ကုန္ၿပီးေသာ ကုသုိလ္တုိ႔ကုိ လြန္စြာတုိးပြားေစျခင္းငွာ အားထုတ္ျခင္း)
ဣဒၶိပါဒ္ ၄-ပါး၊
၁။ ဆႏၵိဒၶိပါဒ္-လိုခ်င္မႈတန္ခိုး၊
၂။ ၀ီရိယိဒၶိပါဒ္-အားထုတ္မႈတန္ခိုး၊
၃။ စိတၱိဒၶိပါဒ္-စိတ္တန္ခုိး။
၄။ ၀ီမံသိဒၶိပါဒ္-ပညာတန္ခုိး။
ဣေျႏၵ ၅-ပါး၊
၁။ သဒၶိေျႏၵ-ယုံၾကည္မႈအစိုးရျခင္း၊
၂။ ၀ီရိယိေျႏၵ-အားထုတ္မႈအစုိးရျခင္း၊
၃။ သတိေျႏၵ-အမွတ္ရမႈအစုိးရျခင္း၊
၄။ သမာဓိေျႏၵ-တည္ၾကည္မႈအစိုးရျခင္း၊
၅။ ပညိေျႏၵ-သိမႈအစိုးရျခင္း။
ဗုိလ္ ၅-ပါး၊
၁။ သဒၶါဗုိလ္-ယုံၾကည္မႈစြမ္းအား၊
၂။ ၀ီရိယဗုိလ္-အားထုတ္မႈစြမ္းအား၊
၃။ သတိဗုိလ္-အမွတ္ရမႈစြမ္းအား၊
၄။ သမာဓိဗုိလ္-တည္ၾကည္မႈစြမ္းအား၊
၅။ ပညာဗုိလ္-သိမႈစြမ္းအား။
ေဗာဇၥ်င္ ၇-ပါး၊
၁။ သတိသေမၺာဇၥ်င္-သတိျဖစ္ျခင္း၊
၂။ ဓမၼ၀ိစယသေမၺာဇၥ်င္-ပညာျဖစ္ျခင္း၊
၃။ ၀ီရိယသေမၺာဇၥ်င္-၀ီရိယျဖစ္ျခင္း၊
၄။ ပီတိသေမၺာဇၥ်င္-ပီတိျဖစ္ျခင္း၊
၅။ ပႆဒၶိသေမၺာဇၥ်င္-ၿငိမ္းေအးမႈျဖစ္ျခင္း၊
၆။ သမာဓိသေမၺာဇၥ်င္-သမာဓိျဖစ္ျခင္း၊
၇။ ဥေပကၡာသေမၺာဇၥ်င္-ဥေပကၡာျဖစ္ျခင္း၊
မဂၢင္ ၈-ပါး
၁။ သမၼာ၀ါစာ-ေကာင္းစြာ ေျပာဆုိျခင္း၊
၂။ သမၼာကမၼႏၲ-ေကာင္းစြာ ျပဳလုပ္ျခင္း၊
၃။ သမၼာအာဇီ၀-ေကာင္းစြာ အသက္ေမြးျခင္း၊
၄။ သမၼာ၀ါယာမ-ေကာင္းစြာ အားထုတ္ျခင္း၊
၅။ သမၼာသတိ-ေကာင္းစြာ အမွတ္ရျခင္း၊
၆။ သမၼာသမာဓိ-ေကာင္းစြာ တည္ၾကည္ျခင္း၊
၇။ သမၼာဒိ႒ိ-ေကာင္းစြာ သိျမင္ျခင္း၊
၈။ သမၼာသကၤပၸ-ေကာင္းစြာ ႀကံစည္ျခင္း။
သစၥာ ၄-ပါး အတြင္း၀င္ေသာတရား
၁။ ဒုကၡသစၥာ-
တဏွာႏွင့္ ေလာကုတၱရာၾကဥ္ေသာ ေလာကီစိတ္ ေစတသိက္ ႐ုပ္။
၂။ သမုဒယသစၥာ-
၃၆-ပါးေသာ တဏွာ၀ိစ႐ုိက္( ႐ူပတဏွာ စေသာ ၆-ပါးကုိ ကာမတဏွာ ဘ၀တဏွာ ၀ိဘ၀တဏွာ ၃-ပါးႏွင့္ေျမွာက္ ၁၈-ပါး၊ ၎ကို အဇၥ်တၱ ဗဟိိဒၶ ၂-ပါးႏွင့္ေျမွာက္ ၃၆-ပါး၊ ၎ ၃၆-ပါးကို အတိတ္ အနာဂတ္ ပစၥဳပၸန္ ၃-ပါးႏွင့္ထက္ေျမွာက္လွ်င္ တဏွာအစစ္ ၁၀၈ ျဖစ္သည္။)
၃။ နိေရာဓသစၥာ-နိဗၺာန္။
သစၥာ၀ိမုတ္ မဂၢင္တရားကုိယ္ ၈-ပါးၾကဥ္ မဂ္စိတၱဳပၸါဒ္ ၂၉၊ ဖုိလ္စိတၱဳပၸါဒ္ ၃၇။
(မဂ္စိတ္၌ယွဥ္ေသာ မဂၢင္ ၈-ပါးသည္ မဂၢသစၥာထုိက္၏၊ ဖုိလ္စိတ္ယွဥ္ေသာ မဂၢင္ ၈-ပါးသည္ မဂၢသစၥာမထုိက္ သစၥာ၀ိမုတ္ျဖစ္သည္။)
၄။ မဂၢသစၥာ (မဂၢင္ ၈-ပါး၌ ေဗာဓိပကၡိယတရား ၃၇-ပါး၀င္)
သမၼာ၀ါစာ သမၼာကမၼႏၲ သမၼာအာဇီ၀ မဂၢင္ ၃-ပါး၌ သဒၶိေျႏၵ သဒၶါဗုိလ္ ဆႏၵိဒၶိပါဒ္။
သမၼာ၀ါယာမမဂၢင္၌ ၀ီရိယိဒၶိပါဒ္ ၀ီရိယိေျႏၵ ၀ီရိယဗုိလ္ ၀ီရိယသေမၺာဇၥ်င္။
သမၼာသတိမဂၢင္၌ သတိေျႏၵ သတိဗုိလ္ သတိသေမၺာဇၥ်င္။
သမၼာသမာဓိမဂၢင္၌ စ်ာနသမာဓိ၊ စိတၱသမာဓိ သမာဓိေျႏၵ သမာဓိဗုိလ္ ပီတိသေမၺာဇၥ်င္ ပႆဒၶိသေမၺာဇၥ်င္ သမာဓိသေမၺာဇၥ်င္ ဥေပကၡာသေမၺာဇၥ်င္။
သမၼာဒိ႒ိမဂၢင္၌ ၀ီမံသိဒၶိပါဒ္ ပညိေျႏၵ ပညာဗုိလ္ ဓမၼ၀ိစယသေမၺာဇၥ်င္။
သမၼာသကၤပၸမဂၢင္၌ ေနကၡမၼ၀ိတက္ အဗ်ာပါဒ၀ိတက္ အ၀ိဟႎသ၀ိတက္။
Ref: ၀ိသုဒၶိမဂၢအ႒ကထာ၊ သေမၼာဟ၀ိေနာဒနီအ႒ကထာ ၊ပဋိပတၱိပကာသနီက်မ္း၊ သၿဂႋဳဟ္ဘာသာဋီကာက်မ္းႏွင့္ သၿဂႋဳဟ္႐ွင္းတမ္းက်မ္း။
